“Maar er is één reden om het wel te doen: overleven op lange termijn”
Het Nederlandse en EU energiebeleid 2050 betekent voor verhuisbedrijven onder andere elektrificatie van het wagenpark. De beschikbaarheid van de benodigde stroom is één van de bottlenecks op weg daar naartoe. Als het openbare net geen soelaas biedt, kan je misschien nog zelf stroom opwekken, net zoals Oomen Verhuizers. Haken en ogen genoeg, “maar er is één reden om het wel te doen: overleven op lange termijn.”
.
De omslag naar een duurzame maatschappij gaan we allemaal merken. Daarom heeft onlangs een OEV-werkgroep de koppen bij elkaar gestoken om te kijken wat de mogelijkheden zijn. Fossiele energie zal naar verwachting duurder worden de komende jaren, net als schone energie, maar die laatste zal snel daarna relatief goedkoper worden. Eerst moet de energieomslag gefinancierd worden. Subsidies zijn nu nog schaars en ingewikkeld. Netcongestie is een ander obstakel. Tenzij je een workaround verzint. Middels een eigen energievoorziening. Dit deed onder meer Oomen verhuizers in Katwijk (ZH).
.
Jullie hebben in je bedrijf zo’n eigen energievoorziening. Wat zijn jullie ervaringen? “PV-panelen in combinatie met batterijen werken goed in sommige situaties, omdat je het stroomprobleem lokaal binnen je eigen bedrijf, straat of buurt kunt oplossen. Batterijen laad je op met zonnestroom en de volle batterij schakelt bij, als je op piekmomenten meer stroom nodig hebt dan je uit het net kan trekken (peak-shaving). Daardoor heb je bij veel stroomverbruik toch voldoende aan een kleinere netaansluiting. Het voordeel daarvan is dat deze wettelijk binnen zes maanden móet worden aangelegd. Je hebt dan geen last van wachttijden (netcongestie). Een kleine netaansluiting bespaart ook kosten van een transformatorhuisje (middenspanningsstation), heeft lagere vastrechtkosten en je kunt nog salderen ook.”
.
Hoe hebben jullie het aangepakt?
“Wij hadden voor ons bedrijf in theorie een middenspanningsstation nodig en door het volle stroomnet een wachttijd van 24 maanden. We hebben toen gekozen voor een kleinverbruikersaansluiting (3x80A) en hebben de uitgespaarde kosten in batterijen voor de peak-shaving geïnvesteerd. In 2022 reden we met 7 elektrische voertuigen, ons stroomverbruik was 135 mWh (135.000 kWh). De eigen stroomopwekking was echter méér, namelijk 162 mWh. De batterijen waren goed voor 23 mWh opslag en 20 mWh ontlading. De net-afname van 54mWh en de teruglevering 78mWh. Per saldo hebben wij op jaarbasis dus stroom aan het net geleverd. Zonder netaansluiting kun je niet, want in de winter is er te weinig zon om helemaal op zonnestroom te draaien. Wij zijn blij dat wij bij de nieuwbouw direct de afslag hebben genomen naar elektrificatie.”
.
Waar ligt het omslagpunt waar elektrisch rijden financieel gunstig wordt?
“Dat is moeilijk om precies uit te rekenen omdat de variabelen continue wijzigen. Wat wél zeker is, is dat deze prijzen alleen maar zullen stijgen. Als je daar van uitgaat en alle kosten (TCO) van de hele installatie en wagens, brandstof, belasting uitrekent, dan weet je dat je op de lange termijn positief uitkomt bij elektrificatie. Wij hebben op de PV-panelen en accu’s een opbrengstgarantie ‘af-fabriek’ van 30 jaar. Dit betekent dat je eenvoudig de totale kosten van de installatie plus de financieringskosten kunt uitrekenen. Als je die over 30 jaar uitsmeert en het jaarlijks stroomverbruik voorzichtig inschat op het dubbele van 2022, dan kost een kWh nog geen 5 cent. En die staat dus vast gedurende 30 jaar. De inschatting van een verdubbeling van het stroomverbruik is gebaseerd op de geplande groei in het aantal elektrische vrachtwagens.”
.
Hoe krijg je de combinatie zonnepanelen en batterijen financieel werkend?
“Belangrijk is om een ultra-lange-termijn visie te hebben en een duurzaamheidsstreven, zonder dat het per sé financieel rendabel moest zijn. Het opstarten van een circulaire maatschappij kost nu eenmaal eerst geld. De investering is alleen op zeer lange termijn terug te verdienen. Door de explosieve stijging van de diesel- en stroomprijzen de afgelopen jaren, verdient de omschakeling naar eigen energieopwekking zich onverwacht veel sneller terug. Daarnaast moet je de financiering rondkrijgen. Mijn tip: spaar voor eigen vermogen, zonder eigen inleg is financieren namelijk vrijwel onmogelijk. Verder werkt het financieel alleen als je én het pand, én de stroomaansluiting, én de PV-panelen, batterijen, laadpalen, installaties allemaal in eigendom hebt. Als je één van deze zaken mist, dan lukt het niet.”
.
Stel dat je vanuit een huurpand onderneemt? “In een gehuurd pand zal de verhuurder niet snel € 100k investeren in vernieuwing van de elektrische installatie. Het huren van zonnepanelen schiet niet op, dan pakt de verhuurder een deel van de opbrengst. Als je in een gehuurd pand bent gevestigd, is totale elektrificatie vrijwel uitgesloten. Het pand moet helemaal op zijn kop: is het dak geschikt voor PV-panelen, de hele elektrische installatie moet opnieuw, de verzekeraar doet sowieso moeilijk.”
.
Waar moet je nog meer op letten? “Op de netaansluiting: bij voorkeur een kleinverbruikersaansluiting. Dan kun je nog salderen en je hoeft niet te betalen bij terugleveren op piekuren, wat bij grotere aansluitingen soms wel het geval is. Ten slotte moet je je goed verdiepen in je energiecontract: als je weet dat je per jaar per saldo stroom overhoudt, kies dan niet een goedkope leverancier (want je neemt immers per jaar nul kWh stroom af), maar een die veel betaalt voor teruggeleverde stroom.”
.
Zijn er nog alternatieven voor de combi zonnepanelen & batterijen?
“Dan ga je richting schone biobrandstoffen, waterstof, windenergie, maar vooral ook het salderen; zolang die regeling nog bestaat. Bij salderen gebruik je het stroomnet eigenlijk als grote accu: wat je aan stroom ‘over’ hebt, stop je in het net, en als de zon niet schijnt, trek je uit het net. Het grote voordeel van salderen is dat je ook de energiebelasting bespaart. Windenergie is alleen zinvol met hele grote windmolens; kleine windturbines zijn niet heel rendabel. Waterstof is veelbelovend maar de inzichten daarover voor gebruik in het transport zijn wisselend. Uiteraard is dit afhankelijk van de lengte van de ritten die je maakt en hoe de waterstof wordt gewonnen: uit groene of grijze stroom.”
.
Hoe kijk jij naar de komende 2-5 jaar?
“Het wordt geen makkelijke tijd. De energie/klimaat/duurzaamheidsomslag gaat ontzettend met veel geld kosten en iedereen gaat dit merken. Mijn advies is: stap zo snel mogelijk in, de omslag gaat uiteindelijk toch gebeuren: de wal keert het schip. Ondernemers die de omslag niet maken, gaan het op lange termijn niet redden. Dit klinkt hard, maar als je mijn visie vraagt, dan is dit mijn antwoord. Er zijn altijd redenen om het niet te doen: teruglopende markt, corona, hoge rente. Maar er is één reden om het wel te doen: overleven op lange termijn.”
.
Dit artikel verscheen in aangepaste vorm in het vakblad Verhuizen 2023 – 4, een uitgave van de Organisatie Erkende Verhuizers.
